Belgesiz Personel Çalıştırmanın İşverenlere Getirdiği Cezai Yaptırımlar
5544 sayılı Mesleki Yeterlilik Kurumu Kanunu ve ilgili mevzuatlar gereğince, belirli mesleklerde çalışan bireylerin Mesleki Yeterlilik Belgesi (MYK) sahibi olmaları zorunludur. Bu belge, ilgili meslek standardına sahip olduklarını ve gerekli yeterliliklere sahip olduklarını gösterir. Belgesi olmayan personel çalıştıran işverenler, çeşitli cezai yaptırımlarla karşılaşabilirler.
1. Hukuki Dayanak
5544 sayılı Mesleki Yeterlilik Kurumu Kanunu ve ilgili yönetmelikler, belirli mesleklerde çalışanların Mesleki Yeterlilik Belgesi (MYK Belgesi) sahibi olmalarını zorunlu kılar. Bu zorunluluğa uymayan işverenler hakkında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından idari yaptırımlar uygulanır.
2. İdari Para Cezasının Tutarı ve Kapsamı
- Her bir belgesiz çalışan için ayrı ayrı ceza kesilir.
- 2025 yılı itibarıyla, mesleki yeterlilik belgesi olmadan çalıştırılan her bir kişi için işverene uygulanan idari para cezası tutarı 7.156 TL’dir.
- Bu ceza, işverenin kanuni yükümlülüğünü yerine getirmemesi nedeniyle uygulanır.
- Cezalar, her yıl Resmi Gazete’de yayımlanan güncel tutarlar doğrultusunda güncellenir.
3. Ceza Uygulaması Nasıl Yapılır?
- İşverenlerin belgesiz çalışan çalıştırıp çalıştırmadığı, İş Teftiş Kurulu denetimleri sırasında tespit edilir.
- Belgesi olmayan çalışan tespit edildiğinde, işverene resmi bir tutanak düzenlenir.
- Bu tutanak doğrultusunda, ceza tutanağı hazırlanır ve işverene tebliğ edilir.
- İşveren, tebliğ edilen cezaya itiraz edebilir ancak itirazın sonucu kesinleşene kadar ceza ödenmelidir.
4. İdari Para Cezasının Etkileri
- İşverenler, bu cezaları ödemek zorunda kalır ve ödenmeyen cezalar tahsil için icra yoluna başvurulabilir.
- Belgesiz çalışan çalıştırmak, işyeri itibarını zedeler ve ilerideki denetimlerde daha sıkı kontrollerle karşılaşılmasına neden olur.
- Cezaların artması, işverenlerin ek mali yükümlülük altına girmesine yol açar.
5. Denetim ve Teftiş Riskleri
İşverenler, MYK belgesi olmayan personel çalıştırdıklarında, İş Müfettişleri tarafından yapılacak denetimlerde tespit edilebilirler. Bu durum, işyerinde iş güvenliği ve iş sağlığı standartlarının ihlali olarak değerlendirilebilir ve daha ağır yaptırımlara yol açabilir.
6. Geçersiz Belgeler
Bazı belgeler, MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi yerine geçerli sayılmamaktadır. Örneğin, İskanunu tarafından yayımlanan bilgilere göre, eğitim katılım belgeleri gibi belgeler, MYK belgesi yerine geçerli sayılmamaktadır .
7. İşyeri İtibarının Zedelenmesi
MYK belgesi olmayan personel çalıştırmak, işyerinin kurumsal itibarını olumsuz etkileyebilir. Müşteriler ve iş ortakları, belgeye sahip olmayan personel çalıştıran işyerlerini güvenilirlik açısından sorgulayabilirler.
Öneriler;
- Belgelendirme Sürecini Başlatın: İşyerinizde çalışanların MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi alması için gerekli sınav ve belgelendirme süreçlerini başlatın.
- Eğitim ve Destek Sağlayın: Çalışanlarınıza gerekli eğitimleri vererek, sınavlara hazırlanmalarını sağlayın.
- Düzenli Denetimler Yapın: İşyerinizdeki personelin belgelerini düzenli olarak kontrol ederek, eksiklikleri giderin.
- Bilgilendirme Yapın: Çalışanlarınıza MYK belgesinin önemini ve gerekliliğini anlatan bilgilendirmeler yapın.